"Πέμπτη 31 Οκτωβρίου. Οι δρόμοι της πόλης είναι γεμάτοι για τις διακοπές. Ακόμη και με τη βροχή... 2 χρόνια οι νύχτες με έχουν μετατρέψει σε νυκτόβιο ζώο. Πρέπει να διαλέξω τους στόχους μου προσεκτικά. Είναι μεγάλη πόλη. Δε μπορώ να είμαι παντού. Αλλά δεν ξέρουν πού βρίσκομαι. Ο φόβος είναι εργαλείο. Νομίζουν ότι κρύβομαι στις σκιές...Αλλά εγώ είμαι οι σκιές. Η πόλη τρώει τον εαυτό της. Ίσως να μη μπορεί να σωθεί, αλλά πρέπει να προσπαθήσω". Με αυτό το μονόλογο και με το "Something in the way" των Nirvana να ακούγεται στο backgound, ξεκινάει το νουάρ θρίλερ με πρωταγωνιστή τον Bruce Wayne.

Το "The Batman" του Matt Reeves δεν είναι ταινία με υπερήρωες όπως τις ξέρουμε. Ναι, όλα τα στοιχεία είναι εκεί: το Batmobile, το στιβαρό κοστούμι, τα gadgets - ευγενική προσφορά του έμπιστου μπάτλερ Άλφρεντ. Ο Matt Reeves πήρε αυτό που μπορεί να μοιάζει με γνώριμο παραμύθι και το έκανε επικό. Ο Batman του μοιάζει περισσότερο με ένα σκληρό αστυνομικό δράμα, επιβλητικό και σκοτεινό, μια ταινία που αγγίζει την πολιτική συνείδηση του θεατή. Mε μια σειρά από δολοφονίες υψηλού προφίλ που οδηγούν την πλοκή, μερικές φορές αισθάνεσαι σαν ο δολοφόνος του Zodiac να τρομοκρατεί τους πολίτες του Gotham.

Και με τον Robert Pattinson να αναλαμβάνει τον ρόλο του Bruce Wayne, έχουμε έναν ηθοποιό που δεν είναι απλώς προετοιμασμένος, αλλά πεινασμένος να εξερευνήσει τα περίεργα, σκοτεινά ένστικτα αυτού του εναλλακτικού Batman. Δεν είναι ο τολμηρός κληρονόμος μιας περιουσίας που περιπλανιέται, ως τιμωρός με την cool στολή. Είναι ο Travis Bickle ("Ο Ταξιτζής") , αποστασιοποιημένος και απογοητευμένος. 

Το Renewal Project είναι η νομοθετική κληρονομιά του αείμνηστου Thomas Wayne, πατέρα του Bruce, και έχει καθορίσει το πολιτικό τοπίο του Gotham για δεκαετίες. Αλλά η έννοια της ανανέωσης πηγαίνει πιο βαθιά από ένα σημείο πλοκής. Στην πραγματικότητα είναι ο θεματικός πυρήνας ολόκληρης της ταινίας. Το Gotham κανιβαλίζεται, οι φόνοι, οι ληστείες και οι επιθέσεις είναι παντού. Ο άρχοντας του εγκλήματος Carmine Falcone είναι αυτός που ελέγχει ουσιαστικά τις πολιτικές υποθέσεις. Ο δήμαρχος, η αστυνομία και η "δικαιοσύνη" - όλοι αναφέρονται στον Falcone. Και ο Bruce έχει χαθεί στο σύμπαν του Batman, στην ιδέα της "εκδίκησης". Η θλίψη του είναι μια ανοιχτή πληγή και τον οδηγεί σε μία συνεχή προσπάθεια να σώσει την πόλη του. Ενώ κάνει καλό ή προσπαθεί να κάνει καλό, αυτό υποκινείται από τα άλυτα ζητήματά του, μια αγωνία που δεν μπορεί να τον αφήσει να ηρεμήσει. Ένας ήρωας και μια πόλη που μπορούν περισσότερα από αυτό που είναι τώρα, αλλά είναι και οι δύο επιβαρυμένοι από το παρελθόν τους. Το Renewal Project του Thomas Wayne ήταν ένα ταμείο που δωρίστηκε στην πόλη, που υποτίθεται ότι θα ξεπερνούσε τη γραφειοκρατία της κυβέρνησης. Όταν ζούσε ο Thomas Wayne, λειτούργησε χρηματοδοτώντας το θαλάσσιο τείχος της πόλης, το ορφανοτροφείο όπου μεγάλωσε ο Riddler (Paul Dano) και βοήθησε την ανάπτυξη και τη σταθεροποίηση του Gotham. Ο Falcone σκοτώνει τον Thomas Wayne και τα χρήματα του ταμείου άρχισαν να χρηματοδοτούν "έργα" των εγκληματιών και των διεφθαρμένων αξιωματούχων. Σημαντικά πράγματα, όπως το ορφανοτροφείο του Riddler, αφέθηκαν στο περιθώριο -"Renewal is a lie." 

Τελικά, ο Bruce συνειδητοποιεί την κληρονομιά της Ανανέωσης (Renewal Project) και τη δική του ευθύνη, καθώς ήταν ο μόνος που μπορούσε να κάνει οτιδήποτε για το ταμείο. Είναι τα χρήματα της οικογένειάς του.  Αντί να το συνειδητοποιήσει και να το αποδεχτεί, άφησε τους γύπες και τις ύαινες να καταβροχθίσουν το ταμείο ενώ όλοι οι άλλοι υπέφεραν. - "The Sins of the Father".

"Τετάρτη 6 Νοεμβρίου. Η πόλη είναι υποβρύχια...Έχει επιβληθεί στρατιωτικός νόμος. Όμως το εγκληματικό στοιχείο δεν κοιμάται ποτέ. Λεηλασίες. Και η ανομία θα είναι ανεξέλεγκτη στα μέρη της πόλης που δεν μπορεί να φτάσει κανείς. Τα πράγματα θα χειροτερέψουν πριν βελτιωθούν. Και κάποιοι θα αδράξουν την ευκαιρία να αρπάξουν ό,τι μπορούν... Η εκδίκηση δεν θα αλλάξει το παρελθόν. Το δικό μου ή οποιουδήποτε άλλου... Οι άνθρωποι χρειάζονται ελπίδα. Για να γνωρίζουν ότι κάποιος είναι εκεί έξω για αυτούς. Η πόλη είναι θυμωμένη. Σημαδεμένη. Σαν εμένα. Τα τραύματά μας μπορούν να μας καταστρέψουν, αλλά αν επιβιώσουμε μπορούν να μας μεταμορφώσουν. Μπορούν να μας δώσουν τη δύναμη να παλέψουμε."

Είναι αυτή η καλύτερη ταινία του Batman; Κάποιοι θα πουν ναι, άλλοι όχι. Για μένα, είναι στο ίδιο επίπεδο με το The Dark Knight και λίγο πιο πάνω. Μια ταινία με ουσιαστικό περιεχόμενο και προβληματισμούς, όπως ο Joker του Τοντ Φίλιπς 2019. Δεν είναι η μεταμόρφωση του Gotham ή του Batman. Eίναι η ανανέωση του πνεύματος, η ανανέωση της πίστης στους θεσμούς, η ανανέωση της ελπίδας.

Δείτε το στο Cine "Πετρούπολις" >>

-------------------------------------------------------------------------------------

Αφροδίτη Παπαδάκη

Μένει στην Πετρούπολη και είναι μέλος της Κινηματογραφικής Λέσχης από το 2011. Ασχολείται με τα οικονομικά και το χορό. Στον ελεύθερο χρόνο της κάνει γιόγκα, διαβάζει βιβλία και βλέπει πολλές ταινίες και ξένες σειρές.

Instagram: @alpha.pi

Δείτε ακόμη:

• Cine "Πετρούπολις" - Καλοκαίρι 2022
• Κριτική ταινίας: Το Γεγονός/ L’Événement | EDITORIAL
• Τι είδαμε στο 62ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης | EDITORIAL
• The Father | EDITORIAL
• Another Round | EDITORIAL
• Ο Νεαρός Αχμέτ | EDITORIAL
• "Ένα ταξίδι επιβίωσης. Ένα ταξίδι προς την ελευθερία." - Nomadland | EDITORIAL
• Οι ταινίες μου: Requiem for a Dream | EDITORIAL
• Οι ταινίες μου: Bram Stoker’s Dracula | EDITORIAL
• Το παράσιτο και ο ξενιστής
• "I used to think that my life was a tragedy, but now I realize, it’s a comedy" - Joker 
• Πόνος και δόξα... Μια ταινία αυστηρά κατάλληλη για ενήλικες
• Η Μπαλάντα της τρύπιας καρδιάς του Γιάννη Οικονομίδη

"Ήθελα να σεβαστώ το βιβλίο, αλλά και να βρω τη δική μου θέση σε αυτό. Αρχικά, περάσαμε μια μέρα μαζί με την συγγραφέα Ανί Ερνό, (πάνω στο βιβλίο της οποίας είναι βασισμένο το σενάριο της ταινίας) κατά τη διάρκεια της οποίας η Ανί συμφώνησε να με πάει πίσω σε αυτές τις τρεις μέρες και να ρίξει φως σε ορισμένα «τυφλά» σημεία του κειμένου. Αυτό με βοήθησε να έχω μια πιο ξεκάθαρη εικόνα του πολιτικού πλαισίου και να καταλάβω τον φόβο που καταλάμβανε τις γυναίκες από τη στιγμή που έπαιρναν την απόφασή τους. Έπειτα της ζήτησα να διαβάσει το σενάριο σε διάφορα στάδια. Με βοήθησε να βρω την πιο ειλικρινή προσέγγιση. Τέλος, λίγο πριν το γύρισμα, μου έστειλε μια φράση του Τσέχωφ: «Να είσαι ακριβής, τα υπόλοιπα θα έρθουν εν ευθέτω χρόνω". – Οντρέ Ντιγουά (Σκηνοθέτιδα της ταινίας «Το γεγονός»)

Και η Ντιγουά ακολούθησε κατά γράμμα αυτή την ακρίβεια. Αυτή την ακρίβεια που χαρακτηρίζει το βιβλίο της Ερνό, «Το γεγονός» . Ένα βιβλίο που αξίζει να διαβαστεί γιατί δεν καταγράφει απλά το γεγονός που συνέβη στην ίδια την συγγραφέα (είναι αυτοβιογραφικό) αλλά περιγράφει με ένα ιδιαίτερο λογοτεχνικό ύφος, χρησιμοποιώντας πολλά μέσα, όπως την αναζήτηση και την παρατήρηση της λεπτομέρειας, τη χρήση ενός περιγραφικού παρελθόντος, την ανάλυση των γεγονότων, εκφράζοντας όπως γράφει η ίδια στο βιβλίο της, την αφόρητη βραδύτητα ενός χρόνου ο οποίος μεγάλωνε δίχως να προχωρά, ακριβώς όπως ο χρόνος των ονείρων. 

Στην ταινία, παρακολουθούμε την Αν (Αναμαρία Βαρτολομέι) μια έξυπνη και επιμελή νεαρή φοιτήτρια, να της συμβαίνει αυτό που όλα τα κορίτσια εκείνης της εποχής φοβόντουσαν περισσότερο. Πάσχει «από εκείνη την ασθένεια που πλήττει μόνο γυναίκες και τις μεταμορφώνει σε νοικοκυρές» όπως αναφέρει χαρακτηριστικά στον καθηγητή της , όταν εκείνος παρατηρώντας τη μειωμένη απόδοση της στα μαθήματα του Πανεπιστημίου τη ρωτά τι της συμβαίνει. Οι σπουδές και το μέλλον της Αν απειλούνται από μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη. Στη Γαλλία του 1963 ωστόσο, η άμβλωση είναι παράνομη, επικίνδυνη και επώδυνη, και κανείς δεν βοηθά την φοβισμένη Αν να διακόψει την εγκυμοσύνη της. Στο άκουσμα και μόνο της λέξης «έγκυος» οι φίλες και οι φίλοι της, τρομοκρατούνται. Και στην προκειμένη το τελευταίο πράγμα που χρειάζεται η Αν, είναι ο φόβος των άλλων. Της αρκεί ο δικός της. Στα βλέμματα άλλων, συναντά την απαξίωση, την προσβολή, ενδεχομένως και τη ζήλια. Γιατί η Αν κινείται σύμφωνα με τις επιθυμίες της, τις επιθυμίες του σώματος και της ψυχής αψηφώντας τους νόμους που μπαίνουν εμπόδιο σε αυτές τις επιθυμίες και αυτό προκαλεί τον φθόνο. 

Αποφεύγοντας τους λυρισμούς της οργής και της οδύνης, των προσβολών, της μοναξιάς, της απαξίωσης, της ταξικής διάκρισης που βιώνει έντονα η ηρωίδα μας, η Ντιγουά παραμένοντας πιστή στο βιβλίο της Ερνό, καταγράφει σκληρά και λιτά τον αγώνα της Αν να φέρει σε πέρας την εξαρχής ειλημμένη απόφαση της, να ξεφορτωθεί τη ζωή που κυοφορεί και που θα της στερήσει τη δική της ζωή, τα δικά της όνειρα, τη δική της ελευθερία. Και σήμερα που η έκτρωση δεν είναι πια κάτι το απαγορευμένο, αποτυπώνεται στον κινηματογράφο το γεγονός της απόφασης της έκτρωσης σε μια εποχή που ήταν παράνομη, προκειμένου να αναδειχθεί διαχρονικά το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης και ο αγώνας που κάθε φορά δίνεται από το άτομο σε όλες τις εποχές, σχετικά με το πώς μπορείς να διεκδικήσεις την ελευθερία σου μέσα σε περιβάλλοντα που πάντα ο νόμος βρίσκεται εκεί για να σου την στερεί. Γιατί πάντα σε όλες τις κοινωνίες ανακύπτουν παρόμοια ζητήματα που έχουν να κάνουν με την διαχείριση του σώματός μας, την ηθική, τη ζωή, τον θάνατο, το απαγορευμένο, τον νόμο. Τον νόμο που διαχρονικά, όπως επισημαίνει η συγγραφέας στο βιβλίο της, οι άνθρωποι κρίνουν σύμφωνα με αυτόν, αλλά αποφεύγουν να κρίνουν αυτόν. Και πάντα ανακύπτει το ζήτημα του κατά πόσο η στάση μας απέναντι σε όλα αυτά φιλτράρεται μέσα από το σώμα μας, τις αισθήσεις μας, τις προσωπικές μας ανάγκες και σκέψεις και κατά πόσο οι αποφάσεις που τελικά παίρνουμε λαμβάνουν υπόψη όλα αυτά ή τελικά ενδίδουμε στις επιταγές των εκάστοτε κανόνων και φορμών. 

Και βιβλίο και ταινία διεισδύουν στο βάθος της ανθρώπινης ψυχής με έναν οικουμενικό, θαρραλέο και σκληρό συνάμα τρόπο. Η δεύτερη δε, σκηνοθετείται με απόλυτο σεβασμό προς το πρώτο. Η ταινία απέσπασε το Χρυσό Λιοντάρι και το βραβείο των κριτικών στο Φεστιβάλ Βενετίας. 

Και τα δύο, ταινία (προβάλλεται στους κινηματογράφους) και βιβλίο τα συνιστώ ανεπιφύλακτα!

Δείτε το στο Cine "Πετρούπολις" >>

--------------------------------

Καλλίτσα Βλάχου

Μέλος της Κινηματογραφικής Λέσχης Πετρούπολης. Είναι εκπαιδευτικός. Τον ελεύθερο χρόνο της διαβάζει, βλέπει ταινίες, και παρακολουθεί τα τεκταινόμενα που λαμβάνουν χώρα στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Τον υπόλοιπο ελάχιστο ελεύθερο χρόνο της, απλά προσπαθεί να διατηρεί την ψυχραιμία της…

1. Δεν Υπάρχει Κακό / There Is No Evil του Μοχάμαντ Ρασούλοφ

Δεν υπάρχει κακό μας λέει πίσω από τον εγκλεισμό του ο Ιρανός σκηνοθέτης, Ρασούλοφ. Υπάρχουν καλές και κακές επιλογές και κάθε επιλογή έχει και το τίμημά της, ένα τίμημα που μπορεί μην σε κάνει ευτυχισμένο αλλά σε κάνει ισορροπημένο γιατί ξέρεις ότι η ισορροπία και η αρμονία σε αυτή τη ζωή δεν έχουν σχέση με το πόσα κερδίζεις σε ατομικό επίπεδο αλλά με το πόσα μπορείς να κερδίσεις και πόσα μπορείς να διασώσεις σε ένα πανανθρώπινο επίπεδο που έχει να κάνει με τη διατήρηση των αξιών εκείνων που διατηρούν την μεγαλύτερη και σημαντικότερη όλων των εννοιών. Αυτή του Ανθρώπου.

2.The Father του Φλόριαν Ζέλερ

Στην αριστουργηματική ταινία του Φλόριαν Ζέλερ μεταφερθήκαμε στον κυκεώνα του μυαλού του «πατέρα» Άντονι Χόπκινς, υποκλινόμενοι στο μεγαλείο του τεράστιου αυτού ηθοποιού, διεισδύσαμε σιγά σιγά στον κόσμο των σκόρπιων αναμνήσεων του Άντονι στον κόσμο της άνοιας προσπαθώντας μαζί του να συναρμολογήσουμε τα σπασμένα πλέον κομμάτια της διαλυμένης του ζωής… Κι όταν διαπιστώσαμε το μάταιο πλέον της προσπάθειας τον αφήσαμε στη φροντίδα της γυναίκας-φροντιστή που στο πρόσωπό της συνάντησε τη γαλήνη και την ηρεμία της μητρικής στοργής ενώ εμείς συναντήσαμε τους δικούς μας μικρούς μπαμπάδες που κάποτε αναζήτησαν τη δική μας αγκαλιά, τη δική μας ζεστασιά για να βρουν τη δική τους γαλήνη.

3. Another Round / Άσπρος Πάτος του Thomas Vinterberg 

Τέσσερις φίλοι καθηγητές μέσης εκπαίδευσης, επιχειρώντας να δώσουν λίγο παραπάνω ενδιαφέρον στην αδιάφορη και άχρωμη ζωή τους, καταναλώνουν σταδιακά μεγάλες ποσότητες αλκοόλ ,φτάνοντας τελικά στον πάτο που σε φέρνει η κατάχρηση και ανακαλύπτοντας αυτό που τελικά επεδίωκαν. Να βρεθούν μέσα σε ένα ηδονικό κενό χωρίς λύπη, χωρίς χτες, χωρίς σήμερα, χωρίς αύριο. Αυτό το ηδονικό κενό μέσα στο οποίο η παραλυτική τους απάθεια, τους κάνει να μην νιώθουν την αβυσσαλέα απόγνωση που τους δημιουργούσε η πραγματική τους ζωή. Και η απόδραση πλέον από το βάθος του κενού, είναι ένα ζητούμενο σε αυτή την ταινία. Στροβιλιζόμαστε στον μεθυσμένο χορό του Μαντς Μίκελσεν στο φινάλε της ταινίας, αναζητώντας μαζί του τη νηφαλιότητα που αφήσαμε να χαθεί από τη ζωή μας… 

4. Promising Young Woman της Έμεραλντ Φένελ

Παρακολουθούμε με αγωνία τη διαδρομή της «Υποσχόμενης νέας γυναίκας» και μαζί της ξεσκεπάζουμε την παθογένεια μιας κοινωνίας που με την βαθιά υποκρισία της υποθάλπει την έμφυλη βία. Η ηρωίδα μας, η Κάσι (πολύ καλή η ερμηνεία της Κάρεϊ Μάλιγκαν) δεν παρουσιάζει απλά το πρόβλημα αλλά προχωρά και πέρα από αυτό. Προχωρά πέρα από το «Me Too» με έντονη διάθεση να καταγγείλει αλλά και να αναδείξει τα αίτια που το προκαλούν. 

5. Digger του Τζώρτζη Γρηγοράκη 

Ένα σύγχρονο γουέστερν, όπου οι δύο άνδρες, πατέρας και γιος, συγκρούονται μετωπικά, με τη φύση ως τον μόνο παρατηρητή των δύο αντιδιαμετρικά αντίθετων κόσμων που εκπροσωπεί καθένας από τους δύο ήρωές μας. Τα μαγευτικά και άγρια τοπία του όρους Χολομώντα στη Χαλκιδική, η καταπληκτική φωτογραφία του Γιώργου Καρβέλα και φυσικά οι υπέροχες ερμηνείες του Βαγγέλη Μουρίκη και του Αργύρη Πανταζάρα έρχονται να προσθέσουν στην πολύ όμορφη αυτή ταινία. 

6. Ένας Γιος/A son/ Un fils του Μεχντί Μ. Μπαρσαουί

Τυνησία 2011, μια οικογένεια δίνει μάχη για να σώσει το παιδί της, το οποίο τραυματίζεται συμπτωματικά κατά τη διάρκεια ένοπλης επίθεσης, εναντίον στρατιωτικού οχήματος στα νότια της Τυνησίας. Ένας πολύ σοβαρός τραυματισμός που θα φέρει στην επιφάνεια σκοτεινά οικογενειακά μυστικά που υπήρχαν κάτω από το πέπλο μιας φαινομενικά ευτυχισμένης οικογενειακής ζωής. Οι ήρωές μας βιώνουν το προσωπικό τους δράμα μέσα σε μία χώρα όπου τα ήθη και οι πολύ αυστηρές παραδόσεις, καθώς και πόλεμος και το χάος στα σύνορα με τη γειτονική Λιβύη, τους φέρνουν αντιμέτωπους με την ωμή πραγματικότητα, αυτή που κάτω από το πέπλο της υψηλής κοινωνικοοικονομικής κατάστασης που κατείχαν αρνούνταν να δουν. 

7. Χαρακτηριστικά Γνωρίσματα/ Sin Senas Particulares/ Identifying Feature της Φερνάντα Βαλαντές

Δύο άνθρωποι μόνοι περιπλανιούνται σε μια νεκρή ζώνη στη συνοριακή γραμμή που χωρίζει το Μεξικό από τις ΗΠΑ. Η Μαγκνταλένα και ο Μιγκέλ αναζητούν στην στέπα του Γκουαναχουάτο. Οι διαδρομές τους αντίθετες καθώς και οι αναζητήσεις τους. Οι μοναχικοί όμως ταξιδιώτες συναντιούνται… Δύο άνθρωποι χωρίς έγγραφα χωρίς κάτι που να πιστοποιεί την ηλικία τους, την κοινωνική τους θέση, χωρίς κάτι που να τους τοποθετεί σε μία αξιοπρόσεχτη θέση, σε έναν κόσμο που τείνει να εξομοιώσει τους ανθρώπους ,που αγνοεί το βασικό τους δικαίωμα στη διαφορά , η Μαγκνταλένα και ο Μιγκέλ , ορθώνουν το ανάστημά τους, διαπιστώνοντας ταυτόχρονα πόσο κοινά είναι τα αδιέξοδα των ανθρώπων που παλεύουν να διατηρήσουν τα «Χαρακτηριστικά τους γνωρίσματα» αντιστεκόμενοι στην ισοπέδωση αυτών.

Μία συγκλονιστική ταινία με ένα ακόμη συγκλονιστικότερο φινάλε! 

8. Nomadland (2020) της Κλόε Ζάο

"Είδα πολλά…Μια οικογένεια ελαφιών σε ποταμό στο Αϊντάχο, έναν αργυροπελεκάνο να πέφτει σχεδόν πάνω μου στο Κολοράντο , έναν βράχο με χιλιάδες χελιδονοφωλιές πάνω του και τα χελιδόνια να πετούν γύρω του και να καθρεφτίζονται στο νερό και εγώ να φαίνομαι σαν να πετώ μαζί τους. Ήταν εκπληκτικό! Η ζωή μου ήταν πλήρης. Αν πέθαινα εκείνη τη στιγμή δεν θα με ένοιαζε..."

Σε αυτά τα λόγια μιας μελλοθάνατης ηρωίδας του έργου καλούμαστε να αναζητήσουμε τον πυρήνα της εσωτερικής διαδρομής των ηρώων της ταινίας «Nomadland» σε ένα ταξίδι επιβίωσης. Ακολουθούμε τη Φράνσις Μακ Ντόρμαντ στις δικές της μοναχικές διαδρομές μέσα στον κόσμο των σύγχρονων νομάδων της Αμερικής αναζητώντας την προσωπική της λύτρωση από την δική της απώλεια αλλά και την απώλεια ενός κόσμου που κατακερματίζεται, που ψάχνει τρόπους να αντέξει την καθημερινή απαξίωση της ανθρώπινης ζωής από ένα παγκόσμιο σύστημα που συνθλίβει.

9. Γλυκέ μου Ματαδόρ /Tengo miedo torero του Ροντρίγκο Σεπούλβεδα

Πίσω από κάθε άντρα, κάθε γυναίκα, κάθε ΛΟΑΤΚΙ υπάρχει ο άνθρωπος που τολμά και ο άνθρωπος που δεν τολμά. Υπάρχει ο άνθρωπος που αναλαμβάνει το ρίσκο της δοτικότητας, της προσφοράς και της θυσίας και αυτός που δεν μπορεί να σηκώσει όλο αυτό το φορτίο. Και στο «Γλυκέ μου Ματαντόρ» η κεντρική ηρωίδα-αξιομνημόνευτη η ερμηνεία του Alfredo Castro- η γερασμένη τρανς που δεν μας λέει το όνομά της αλλά θα ήθελε να την αποκαλούν βασίλισσα , γίνεται η «βασίλισσα» της δικής μας καρδιάς παραχωρώντας της τη θέση που δικαιωματικά της αξίζει και που ο κόσμος γύρω της την αρνείται.

10. Μετά την Αγάπη/After Love του Αλίμ Καν

Ένας κόσμος που χτίστηκε πάνω στην αγάπη καταρρέει. Το «μετά» της αγάπης καλείται η Μέρι -εξαιρετική η Τζοάνα Σκάνλαν - να καλύψει; Να συμπληρώσει; Να αντικαταστήσει; Ή απλά να αναζητήσει και στην πορεία, η ίδια η πορεία αναζήτησης να της υποδείξει τη διαχείριση του πώς είναι να ζεις μετά την αγάπη; Καθηλωμένοι, παρακολουθούμε την εσωτερική διαδρομή της Μέρι που βιώνει βουβά με απόλυτη ψυχραιμία και εσωτερική αξιοπρέπεια όλο της το δράμα. 

11.Ο ήσυχος άνθρωπος του Τάσου Γερακίνη

Προβλήθηκε πέρυσι στο 61ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, την είδαμε λίγο πριν την εκπνοή του 2021 στο σινεμά και αποτελεί το κινηματογραφικό ντεμπούτο ενός πολλά υποσχόμενου, κατά τη γνώμη μου, σκηνοθέτη του Τάσου Γερακίνη. Παρουσιάζει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον ο τρόπος με τον οποίο οι ήρωες προκειμένου να ξεφύγουν από τη μια μορφή καταπίεσης, πολύ εύκολα υποκύπτουν σε μια άλλη, αναπαράγοντας τον φαύλο κύκλο της στέρησης της ελευθερίας τους. Αποδίδεται με πολύ ωραίο ο τρόπο η δημιουργία σχέσεων εξάρτησης που παραχαράζουν την ταυτότητα του κάθε ατόμου και που έγκειται πλέον στο θάρρος του καθενός να αντικρίσει κατάματα την αλήθεια του.

12.«Καινούριος Ουρανός» ντοκιμαντέρ του Γ. Ξύδα και του Τ. Κωνσταντόπουλου

Ένα εξαιρετικό ντοκιμαντέρ για τις γυναίκες «που είχαν του αετού το πέταγμα και του ελαφιού το σάλτο». Για τις ατρόμητες γυναίκες του Δημοκρατικού Στρατού που έχουν κερδίσει την αιώνια ευγνωμοσύνη μας και ο ταξικός τους αγώνας πάντα διαχρονικός, σηματοδοτεί και δίνει το κουράγιο στις νέες γενιές να συνεχίσουν…

13. 200 Mέτρα/ 200 meters του Αμίν Ναϊφέ

Η ταινία του Αμίν Ναϊφέ είναι μια βαθιά ανθρώπινη ταινία όπου απεικονίζεται με εξαιρετικό τρόπο ο αποκλεισμός των Παλαιστινίων στη Δυτική όχθη ενός λαού που χρόνια τώρα προσπαθεί να επιβιώσει μέσα στη συλλογική τρέλα που τον κυκλώνει από παντού. 

14. Η εξουσία του σκύλου/The Power of the dog της Τζέιν Κάμπιον

Φιλ, Τζορτζ, Πίτερ, Ρόουζ τέσσερις εντελώς διαφορετικοί χαρακτήρες συνθέτουν μια ιδιόμορφη οικογένεια που πολλές της παθογένειες συναντάμε στις σύγχρονες οικογένειες . Μιας οικογένειας που το κάθε μέλος της με τον δικό του τρόπο προσπαθεί να ξεπεράσει τα εμπόδια που ο καθένας θεωρεί ότι μπαίνουν στον δρόμο τον δικό του αλλά και των αγαπημένων του. Με τη διαφορά ότι του τι ο καθένας θεωρεί εμπόδιο στην πορεία της ζωής του, εξαρτάται άμεσα από το πόσο αφέθηκε να αγαπηθεί ή κατά πόσο τελικά αγαπήθηκε πραγματικά. Τα παιχνίδια εξουσίας που στήνονται από τον κάθε χαρακτήρα έχουν να κάνουν κυρίως με την απεγνωσμένη προσπάθεια του κάθε ήρωα να εξουσιάσει τον ίδιο του τον εαυτό, να αποδεχτεί τις αδυναμίες του ή καλύτερα να πάψει να τις βλέπει υπό το πρίσμα της οπτικής των άλλων. Σε αυτά τα σημεία είναι που κερδίζεται ή χάνεται το παιχνίδι.

15.Παράλληλες μητέρες/ Madres Paralelas του Πέδρο Αλμοδόβαρ

Η μητρότητα και η ιστορική μνήμη απασχολούν έντονα τον Iσπανό σκηνοθέτη που εξακολουθεί προσωπικά να με μαγεύει με την αισθητική του την αγάπη του για τη ζωή την αισιόδοξη ματιά του που προκύπτει από την συνεχόμενη αναζήτησή του να αποκαλύψει όχι μόνο τις αδυναμίες και τις ελλείψεις των ηρώων του, αλλά τον τρόπο που αυτές μετασχηματίζονται σε αγάπη για τη ζωή. Τον τρόπο επίσης, με τον οποίο οι ήρωές του συμφιλιώνονται με την ύπαρξή τους αναπληρώνοντας τα κενά τους, εντοπίζοντας αυτό που πραγματικά τους λείπει, τοποθετημένοι πάντα σε ένα ιστορικό και κοινωνικό πλαίσιο που τους επηρεάζει ακόμα και αν δεν το συνειδητοποιούν και που ποτέ δεν αφήνει τον σκηνοθέτη να αδιαφορεί για αυτό αλλά πάντα φροντίζει να το εντάσσει στις ταινίες του.

-------------------------------

Καλλίτσα Βλάχου

Μέλος της Κινηματογραφικής Λέσχης Πετρούπολης. Είναι εκπαιδευτικός. Τον ελεύθερο χρόνο της, διαβάζει, βλέπει ταινίες, και παρακολουθεί τα τεκταινόμενα που λαμβάνουν χώρα στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Τον υπόλοιπο ελάχιστο ελεύθερο χρόνο της, απλά προσπαθεί να διατηρεί την ψυχραιμία της…

Δείτε ακόμη:

• Τι είδαμε στο 62ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης | EDITORIAL
• The Father | EDITORIAL
• Another Round | EDITORIAL
• Ο Νεαρός Αχμέτ | EDITORIAL
• "Ένα ταξίδι επιβίωσης. Ένα ταξίδι προς την ελευθερία." - Nomadland | EDITORIAL
• Οι ταινίες μου: Requiem for a Dream | EDITORIAL
• Οι ταινίες μου: Bram Stoker’s Dracula | EDITORIAL
• Το παράσιτο και ο ξενιστής
• "I used to think that my life was a tragedy, but now I realize, it’s a comedy" - Joker 
• Πόνος και δόξα... Μια ταινία αυστηρά κατάλληλη για ενήλικες
• Η Μπαλάντα της τρύπιας καρδιάς του Γιάννη Οικονομίδη

Μόνο που ο Τζόνι δεν έχει αποδεχτεί τον κόσμο αυτόν δεν έχει αποδεχτεί την περιθωριοποίηση που υπάρχει και επιβάλλεται από τις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες, αλλά παρατηρεί αυτόν τον κόσμο μέσα από μια οξυδερκή ματιά διαποτισμένη από τα χαρακτηριστικά αυτής της ηλικίας. Αθωότητα, κυρίαρχη αίσθηση του δικαίου, όραμα και ελπίδα για καλύτερη ζωή, πρώιμα εφηβικά ερωτικά σκιρτήματα αναζήτησης της θέσης και της ταυτότητας του, έντονες ψυχολογικές μεταπτώσεις που συνοδεύουν τη ματαιότητα και την απόρριψη των "θέλω του". 

Και μέσα σε αυτόν τον κόσμο της αναζήτησής του η παρουσία ενός νέου δασκάλου στο σχολείο του Τζόνι έρχεται να φωτίσει, να προσθέσει στον κόσμο του Τζόνι ανοίγοντας του άλλους ορίζοντες άλλες προοπτικές. Και ενώ ο Τζόνι κάνει από τη μεριά του τεράστιες προσπάθειες προσέγγισης του δασκάλου του που θαυμάζει και που θεωρεί σανίδα σωτηρίας του από τον περιθωριοποιημένο κόσμο που του έχουν επιβάλλει να ζει, ο δάσκαλος σε όλο αυτό αποδεικνύεται "λίγος". "Λίγος" γιατί δεν έχει συνειδητοποιήσει και ο ίδιος ότι έχει αποδεχτεί τα όρια αυτά. Όρια που τον αποστασιοποιούν από τα πραγματικά προβλήματα των παιδιών που ζουν στις κακόφημες περιοχές. Γιατί μέσα και σε αυτές τις γειτονιές υπάρχουν οι διαχωριστικές γραμμές. Μέσα στην ίδια γειτονιά υπάρχουν οι φτωχές εργατικές πολυκατοικίες που ζει ο Τζόνι και ταυτόχρονα υπάρχουν τα πλούσια προάστια όπου ζει ο διορισμένος δάσκαλος. Ο οποίος εικάζει για τον εαυτό του ότι έχει έρθει σε ένα υποβαθμισμένο σχολείο για να προσφέρει βοήθεια στους φτωχούς και παραμελημένους από το κράτος και τις οικογένειές τους μαθητές. Σε ένα σχολείο που βρίσκεται στον τροχό της κατηγοριοποίησης αφού θεωρείται κακόφημο και κατώτερο των άλλων σχολείων της πόλης και αφού δεν δίνει προοπτικές ανέλιξης των μαθητών που φοιτούν σε αυτό με δεδομένο ότι δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τους μαθητές των άλλων «καλών» σχολείων μεταθέτοντας το βάρος της ευθύνης όχι στο σύστημα αλλά στην ατομική ευθύνη του κάθε μαθητή που πρέπει να κυνηγήσει την υποτροφία για να ξεφύγει. Και μέσα σε όλο αυτό ο δάσκαλος που αρνείται να παραβιάσει τα όρια που του θέτει το σύστημα καλλιεργώντας για τον εαυτό του την ψευδαίσθηση ότι κάνει ό,τι μπορεί, ο δάσκαλός που δεν μπαίνει στον κόσμο του μαθητή του αρνούμενος να καταλάβει το τι σημαίνει παιδαγωγικός έρωτας, αρνούμενος να αφήσει το συναίσθημά του να ακουμπήσει πάνω στο δεκάχρονο παιδί που τόσο το έχει ανάγκη γιατί φοβάται μήπως κατηγορηθεί ότι ξεπερνάει τα όρια εκείνα που θέλουν αποστασιοποιημένο τον δάσκαλο από τον μαθητή, αρνούμενος να υποδείξει τις σωστές κατευθύνσεις στον Τζόνι που σε ένα παραλήρημα του παιδικού του μυαλού προβαίνει σε απονενοημένες κινήσεις. Πουθενά δεν βρίσκεται ο δάσκαλος μέσα στον κόσμο του Τζόνι του μαθητή που τόσο θαυμάζει τον δάσκαλό του. 

Και όμως προς τα έξω αλλά και προς τον ίδιο του τον εαυτό ο δάσκαλος αυτός, καλλιεργεί την εικόνα, ότι είναι εκεί για να βοηθήσει τους αδύναμους και κατατρεγμένους μαθητές αυτού του συστήματος. Αποδεικνύεται όμως ότι δεν έχει καμία διάθεση να αλλάξει αυτό το σύστημα. Και αυτό το αντιλαμβάνεται ο Τζόνι. Αντιλαμβάνεται πολύ καλά ότι όταν θες πραγματικά να αλλάξεις ένα σύστημα δεν κάθεσαι με σταυρωμένα τα χέρια αλλά πρώτα και κύρια αποφασίζεις να σπάσεις τα όρια. Τα ορατά και τα αόρατα. 

Μία ταινία που προχωράει πολύ πέρα από το "φαίνεσθαι" πολύ πιο βαθιά από την εξιδανίκευση των δασκάλων και μαθητών μη έχοντας στόχο την επίρριψη ευθυνών αλλά την ουσιαστική αναζήτηση αιτίων που χρόνια τώρα οδηγούν στη δημιουργία διαχωριστικών γραμμών που αυξάνονται και πληθύνονται. 

Μία ταινία που δικαίως κατά τη γνώμη μου απέσπασε το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας - Χρυσός Αλέξανδρος "Θόδωρος Αγγελόπουλος" στο 62ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, όχι τόσο για το βραβείο αλλά για την ανάδειξή της μέσα από αυτό το βραβείο. 

Και για την ανάδειξη ενός μηνύματος που δεν χαϊδεύει καθόλου αυτιά. Για την ανάδειξη μιας προσπάθειας να σου πει όχι το βολικό ότι για όλα φταίει ο καπιταλισμός, αλλά ότι για όλα φταίει αυτό που και εμείς οι ίδιοι αρνούμαστε σθεναρά να δούμε: Φταίει ο ύπουλος τρόπος με τον οποίο ο καπιταλισμός επηρεάζει τις συνειδήσεις μας παρέχοντάς μας την ψευδαίσθηση ότι κάνουμε ό,τι μπορούμε για να αποτρέψουμε την καταστροφική του λαίλαπα.

-------------------------------

Καλλίτσα Βλάχου

Μέλος της Κινηματογραφικής Λέσχης Πετρούπολης. Είναι εκπαιδευτικός. Τον ελεύθερο χρόνο της, διαβάζει, βλέπει ταινίες, και παρακολουθεί τα τεκταινόμενα που λαμβάνουν χώρα στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Τον υπόλοιπο ελάχιστο ελεύθερο χρόνο της, απλά προσπαθεί να διατηρεί την ψυχραιμία της…

Δείτε ακόμη:

• Τι είδαμε στο 62ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης | EDITORIAL
• The Father | EDITORIAL
• Another Round | EDITORIAL
• Ο Νεαρός Αχμέτ | EDITORIAL
• "Ένα ταξίδι επιβίωσης. Ένα ταξίδι προς την ελευθερία." - Nomadland | EDITORIAL
• Οι ταινίες μου: Requiem for a Dream | EDITORIAL
• Οι ταινίες μου: Bram Stoker’s Dracula | EDITORIAL
• Το παράσιτο και ο ξενιστής
• "I used to think that my life was a tragedy, but now I realize, it’s a comedy" - Joker 
• Πόνος και δόξα... Μια ταινία αυστηρά κατάλληλη για ενήλικες
• Η Μπαλάντα της τρύπιας καρδιάς του Γιάννη Οικονομίδη