Σάββατο 29 Ιουνίου 2024

Περασμένες Ζωές της Σελίν Σονγκ | EDITORIAL

Στον κινηματογράφο έγραφε ο Ταρκόφσκι στο «Σμιλεύοντας τον χρόνο» μόνο ένας τρόπος σκέψης υπάρχει: Ο ποιητικός. Μόνο με την ποιητική προσέγγιση έγραφε ο μεγάλος Ρώσος σκηνοθέτης λύνεται κάθε τι ασυμφιλίωτο και παράδοξο, μόνο έτσι γίνεται ο κινηματογράφος επαρκής τρόπος έκφρασης των σκέψεων και των αισθημάτων του δημιουργού. Μέσα από αυτή την ποιητική προσέγγιση για την οποία μιλούσε ο μεγάλος Ρώσος σκηνοθέτης συναντάμε τους κόσμους των ηρώων της ταινίας «Περασμένες ζωές». Μία ποιητική προσέγγιση την τέχνη της οποίας οι Κορεάτες σκηνοθέτες μας έχουν αποδείξει ότι γνωρίζουν πολύ καλά.
Ένα voice over καλύπτει τι φωνές τριών ανθρώπων σε ένα μπαρ της Νέας Υόρκης στις 4.00 τα ξημερώματα. Δύο άντρες ο ένας Νοτιοκορεάτης και ο άλλος Αμερικάνος και μία γυναίκα Νοτιοκορεάτισσα και εκείνη. Μιλούν χαλαρά και χαμογελούν μεταδίδοντάς μας την αίσθηση μιας ευχάριστης και ήρεμης ατμόσφαιρας που υπάρχει ανάμεσά τους. Δεν τους ακούμε, απλά τους παρατηρούμε προσπαθώντας να καταλάβουμε με ποιον τρόπο συνδέονται μεταξύ τους οι άνθρωποι αυτοί. Μέχρις ότου το βλέμμα της γυναίκας πέφτει ξαφνικά πάνω μας. ‘Ένα ελκυστικό και προκλητικό συνάμα βλέμμα που μας συμπαρασύρει σε ένα ταξίδι στον χρόνο. ‘Ένα ταξίδι σε κάποιες περασμένες ζωές...Και αυτό το βλέμμα μας καλεί να σταματήσουμε τις εικασίες μας για τη σχέση των τριών αυτών ανθρώπων, εικασίες που προσιδιάζουν στα όσα ακούγονται στην αφήγηση που συνοδεύει τη σκηνή, και να σταματήσουμε για λίγο τη γραμμική πορεία του χρόνου, προκειμένου να εξερευνήσουμε μαζί με τους ήρωές μας ό,τι δεν εντάσσεται σε αυτή. Το ανεξήγητο, το σύνθετο, που η λήθη , απόρροια της γραμμικότητας του χρόνου, τείνει να εξαφανίσει.

Ένας παιδικός έρωτας ανάμεσα στη Να Γιανγκ (που μετονομάστηκε σε Νόρα, στην καινούρια της πατρίδα, την Αμερική) και τον Χάε Σανγκ (που παρέμεινε στην χώρα του τη Νότια Κορέα) διακόπτεται απότομα όταν η Να Γιανγκ μεταναστεύει με την οικογένειά της στην Αμερική αναζητώντας μια καλύτερη ζωή. Για την ακρίβεια αποφασίζοντας, όπως λέει χαρακτηριστικά η μητέρα της σε μια σκηνή της ταινίας, «κάτι να χάσουν αφήνοντάς το πίσω και κάτι να κερδίσουν φεύγοντας». Ο προορισμός τους άλλωστε, η χώρα της ελευθερίας και των ευκαιριών, έχει προ πολλού πάψει να θεωρείται ως τέτοιος και το Άγαλμα της Ελευθερίας είναι εκεί λειτουργώντας μόνο ως τουριστική ατραξιόν. Ίσως αυτό που κάνει κάποιους ανθρώπους, στην προκειμένη την οικογένεια της Να Γιανγκ και την ίδια, να αναζητούν κάτι σε αυτή τη χώρα είναι μια βαθύτερη ανάγκη μετακίνησης, ένα φευγιό προς κάτι άλλο, κάτι διαφορετικό που πιθανό να τους βοηθήσει να βρουν αυτό που ψάχνουν, πιθανόν και όχι. Φεύγοντας όμως η μικρή Να Γιανγκ αφήνει πίσω της τον παιδικό της έρωτα που οι τίτλοι τέλους του πέφτουν με ένα απλό «αντίο».
Ένας παιδικός έρωτας όμως, που με το πέρασμα των χρόνων δεν θα ξεχαστεί δεν θα προσπεραστεί έτσι απλά, αλλά θα εξελιχθεί σε μία ασίγαστη ερωτική επιθυμία που διαπνέει την ταινία από την αρχή μέχρι το τέλος της. Και ενώ οι οι αισθήσεις κυριαρχούν, και ενώ η παρεπόμενη συνέπεια του κυρίαρχου αισθησιασμού, τα συναισθήματα διαχέονται σε όλη την ταινία, ο λογικός συγκρατημός ,η συνείδηση του πρεπούμενου και του άπρεπου , η ηθική γραμμή και αισθηματικός έλεγχος, αλλά και ο φόβος για μια παραπάνω εξωτερίκευση αυτών, οδηγούν σε μια στάση αυτοσυγκράτησης των δύο βασικών μας ηρώων.
Σε όλη τη διάρκεια της ταινίας, το ερωτικό πάθος θα εκδηλωθεί μέσω αμήχανων αρχικά, αλλά τρυφερών στη συνέχεια αγκαλιασμάτων, καθώς και μέσω αμήχανων πάλι, αλλά βαθιά ενδοσκοπικών βλεμμάτων. Βλέμματα που σε πολλές σκηνές ο κινηματογραφικός χρόνος διάρκειάς τους ταυτίζεται με τον πραγματικό. Ίσως γιατί αντανακλούν κάποιες βαθιά ριζωμένες εικόνες, αυτές της ανέμελης παιδικής ηλικίας όπου αυτό που έφερνε κοντά τα δύο παιδιά ήταν απαλλαγμένο από κάθε σκοπιμότητα, από κάθε εκλογικευμένη λήψη αποφάσεων. Και είναι ίσως αυτές οι εικόνες που διατηρούν ζωντανή και ζεστή τη σχέση δύο ανθρώπων που έχουν να συναντηθούν πάνω από είκοσι χρόνια αλλά που όταν συναντιούνται και όποτε τους δίνεται η δυνατότητα να έρθουν σε επαφή, νιώθουν ότι δεν πέρασε ούτε μία μέρα από τότε που είπαν το πρώτο τους «αντίο». Ένα «αντίο» που σταδιακά θα μετατραπεί σε ένα «καλή αντάμωση».

Στον κινηματογράφο έγραφε ο Ταρκόφσκι στο «Σμιλεύοντας τον χρόνο» μόνο ένας τρόπος σκέψης υπάρχει: Ο ποιητικός. Μόνο με την ποιητική προσέγγιση έγραφε ο μεγάλος Ρώσος σκηνοθέτης λύνεται κάθε τι ασυμφιλίωτο και παράδοξο, μόνο έτσι γίνεται ο κινηματογράφος επαρκής τρόπος έκφρασης των σκέψεων και των αισθημάτων του δημιουργού.
Και το ασυμφιλίωτο εδώ , είναι ο χρόνος, είναι οι νοοτροπίες που διαφοροποιούνται και διακρίνονται ανάλογα με τα κοινωνικά και πολιτισμικά περιβάλλοντα, είναι η ανεκπλήρωτη ερωτική επιθυμία, που η μη πλήρωσή της συμπορεύεται με τη διαφορετική προσέγγιση της ζωής. Μία προσέγγιση όμως ,που καθώς τα άτομα έρχονται όλο και πιο κοντά, επανερμηνεύεται κυρίως από τις πρακτικές που την χαρακτηρίζουν. Οι ήρωες της ταινίας είναι πιασμένοι στα γρανάζια της σύγχρονης πραγματικότητας και αγωνίζονται να βρουν τους εαυτούς τους, χωρίς δραματικές εξάρσεις , χωρίς πικρόχολους σαρκασμούς, χωρίς στομφώδεις ρητορίες και οξύτητα. Και καταφέρνουν οι διαφορές τους να μην γίνονται αιτία ψυχρότητας , αλλά αφορμή προσέγγισης και επαναπροσδιορισμού της θέσης τους σε ένα διαφορετικό χωροχρονικό περιβάλλον.
Αυτούς λοιπόν τους κόσμους που συναντάμε στην πρώτη σκηνή της ταινίας στις 4.00 τα ξημερώματα σε ένα μπαρ της Νέας Υόρκης, εξερευνούμε, αυτούς κατανοούμε, είτε μέσω της ταύτισής μας, είτε μέσω της προβολής μας πάνω στους ήρωές μας, είτε μέσω της αναγνώρισης πολλών δικών μας κόσμων, πολλών δικών μας περασμένων ζωών, πολλών δικών μας ανεξερεύνητων εαυτών. Μέσα από αυτή την ποιητική προσέγγιση για την οποία μιλούσε ο μεγάλος Ρώσος σκηνοθέτης, την τέχνη της οποίας οι Κορεάτες σκηνοθέτες μας έχουν αποδείξει ότι γνωρίζουν πολύ καλά!
--------------------------------
Καλλίτσα Βλάχου
Εκπαιδευτικός, μέλος της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου (ΠΕΚΚ) και  μέλος της Κινηματογραφικής Λέσχης Πετρούπολης. Είναι κάτοχος του Μεταπτυχιακού Διπλώματος (Master of Arts/MA) της Σχολής Ανθρωπιστικών Σπουδών του Ελληνικού Ανοιχτού Πανεπιστημίου, στα πλαίσια του οποίου εκπόνησε τη διπλωματική της εργασία με τίτλο: «Κινηματογραφικά είδη και κινήματα,ως αντανακλάσεις του κοινωνικού τους πλαισίου. Μετεξέλιξη αυτών, φτάνοντας στον κοινωνικό κινηματογράφο του σήμερα». Έχει παρακολουθήσει με επιτυχία τα παρακάτω Προγράμματα του ΕΚΠΑ: «Κινηματογραφική Γραφή: Αφήγηση και Ύφος», «Πρακτικές Ασκήσεις Δημιουργικής Γραφής» και  «Κινηματογράφος: Ιστορία, Πρακτικές και Βασικές Αρχές Σκηνοθεσίας».
Τον ελεύθερο χρόνο της, διαβάζει, βλέπει ταινίες, και παρακολουθεί τα τεκταινόμενα που λαμβάνουν χώρα στο κοινωνικό γίγνεσθαι. Τον υπόλοιπο ελάχιστο ελεύθερο χρόνο της, απλά προσπαθεί να διατηρεί την ψυχραιμία της...


Δείτε ακόμη:
 

Κινηματογραφική Λέσχη Πετρούπολης dimos petroupolis petroupoli.gov.gr pkdp.gr σινέ πετρούπολις Δήμος Πετρούπολης Θερινός Κινηματογράφος Πετρούπολης δημοτικός κινηματογράφος πετρούπολης Θερινό Σινεμά Πετρούπολης Πνευματικό Κέντρο Πετρούπολης πολιτιστικό κέντρο πετρούπολης πρόγραμμα 2017 editorial άρθρα Κινηματοθέατρο Πετρούπολις Ελεύθερη είσοδος παιδική ταινία πρόγραμμα 2018 όσκαρ πρόγραμμα 2019 ελληνική ταινία cinelesxi_petroupolis Petroupoli Πετρούπολη καλοκαίρι 2022 Ταινίες Ινστιτούτο Θερβάντες Σινεμά Πετρούπολη καλοκαίρι 2018 πρόγραμμα 2020 καλοκαίρι 2019 καλοκαίρι 2021 Ισπανική πρεσβεία καλοκαίρι 2020 καλοκαίρι 2023 κωμωδία Πρεσβεία Αργεντινής Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης γαλλική ταινία καλοκαίρι 2024 ισπανική ταινία πρεσβεία βενεζουέλας Γαλλικό Ινστιτούτο Αθηνών ιταλική ταινία χειμώνας 2019-2020 Ιταλικό Μορφωτικό Ινστιτούτο Φεστιβάλ ταινιών μικρού μήκους Δράμας ιρανική πρεσβεία Πρεσβεία Νορβηγίας ιρανική ταινία Απρίλιος 2019 Ιούνιος 2023 πρόγραμμα 2021 Ιανουάριος 2024 Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Μάρτιος 2024 Πρεσβεία Ουρουγουάης πρεσβεία Ισημερινού