Facebook     Instagram     TikTok    X (Twitter) 

Υπάρχει ένα παλιό ρητό στο Ιράν. Οι ερωτευμένοι φτιάχνουν καλό κρασί. Όσο πιο πολύ αγαπιούνται τόσο καλύτερο το κρασί. Και υπάρχει και μια παλιά παράδοση. Για κάθε ποτήρι κρασί που πίνεις ρίχνεις και μια γουλιά στο χώμα για τους νεκρούς. Να τους μεταφέρεις λίγο από τη δική σου αγαλλίαση, τη δική σου γλυκιά μέθη. 

Ο 70χρονος Φαραμάρζ και η συνομήλική του Μαχίν τσουγκρίζουν τα ποτήρια τους πίνοντας στην πιο ευτυχισμένη νύχτα της ζωής τους, αφού πρώτα έχουν ποτίσει με μια γουλιά από το κρασί τους το χώμα. Ο έρωτας και ο θάνατος δεν τους τρομάζουν. Τον πρώτο τον επιζητούν, τον δεύτερο τον έχουν αποδεχτεί, αφού πλέον βρίσκονται και οι δύο στη δύση της ζωής τους. 

Λίγο πριν τους τυλίξει η αιώνια μοναξιά, αποφασίζουν να μοιραστούν τη μοναξιά της πρόσκαιρης ζωής τους, συνειδητοποιώντας ότι ο χρόνος δεν μετριέται με τη διεκπεραίωση των υποχρεώσεων της ζωής, αλλά με τις μικρές ανθρώπινες στιγμές που μπορεί να φέρουν την προσωπική πλήρωση του καθενός. Εκείνες τις στιγμές όπου όλα τα βάρη και οι φόβοι που σου έχουν επιβληθεί και που εσύ με τη σειρά σου έχεις επιβάλλει στον εαυτό σου, διαλύονται σαν χάρτινος πύργος, όταν ο ίδιος σου ο εαυτός επαναστατεί, διεκδικώντας αυτό  που για πολλά χρόνια του είχε στερηθεί. 

Δεν είναι μόνο οι πολιτικοί και θρησκευτικοί  περιορισμοί που καταπιέζουν τις ζωές  των ανδρών και των γυναικών στο Ιράν. Είναι και ο ηλικιακός ρατσισμός που δεν συναντάται μόνο στο Ιράν. Είναι η εσωτερίκευση του απαγορευτικού δικαιώματος στην τρίτη ηλικία να ερωτευτεί. Είναι η παραίτηση των ανθρώπων αυτής της ηλικίας να αναζητήσουν στη συντροφικότητα, αυτό που λείπει από τη ζωή τους. Να γεμίσουν το κενό της μοναξιάς τους που γίνεται ανυπόφορη, όταν στα μάτια των άλλων αντιμετωπίζονται ως άτομα που καλό είναι να κάτσουν στη γωνίτσα τους και να μην ενοχλούν , ως άτομα που περνούν απαρατήρητα, ως άτομα που στην καλύτερη των περιπτώσεων αντιμετωπίζονται στοργικά από τους οικείους τους και στη χειρότερη αποτελούν βάρος για αυτούς. Ο Φαραμάρζ και η Μαχίν διεκδικούν ό,τι έχουν στερηθεί. Και η διεκδίκηση τούς αλλάζει. Τους μεταμορφώνει. Τους αναζωογονεί. Τα πόδια δεν σέρνονται βαριά και νωχελικά, αλλά απογειώνονται στον χορό, αποκτούν την ενέργεια που τους έλειπε τόσο χρόνια, μια ενέργεια που εξωτερικεύεται και αντιλαμβανόμαστε τη δυναμική της, στα βλέμματα που συναντιόνται, στα χέρια που αγγίζονται, στα σώματα που ανακαλύπτουν τους δικούς τους ρυθμούς και αφήνονται να παρασυρθούν σε αυτούς,  εκφράζοντας χωρίς ενδοιασμούς και υπεκφυγές, αλλά με απόλυτη ειλικρίνεια και μια φυσική ευγένεια, την επιθυμία να ζήσουν, να αγαπηθούν, να μοιραστούν, να προσφέρουν ο ένας στον άλλον τον εσωτερικό τους πλούτο που κρατούσαν φυλακισμένο στα σώματα αυτά. 

Τα σώματα που ντρέπονται να τα αποκαλύψουν στον άλλον, που νιώθουν άβολα με αυτά, αλλά που το πλησίασμα των δύο ανθρώπων  τους φέρνει πιο κοντά σε αυτά τα κουρασμένα και παραμελημένα σώματα. Έτσι που τα αγαπούν. Γιατί έτσι συμβαίνει με την αγάπη δύο ανθρώπων.  Καταλύονται όλες οι αναστολές, όλα τα επιβεβλημένα εμπόδια, όλοι οι μασκαρεμένοι εαυτοί και πλέον "γυμνοί" οδεύουν ο ένας προς τον άλλο. Η Μαχίν δεν φοβάται την κουτσομπόλα  γειτόνισσα των αυστηρών ηθών, δεν φοβάται να κοιμηθεί με έναν άντρα που πριν λίγο γνώρισε, δεν φοβάται να βάλει δυνατά τη μουσική και να χορέψει. Και στον χορό της, ο Φαραμάρζ ακόμη πιο φοβισμένος, ακόμη πιο συνεσταλμένος, αφήνεται  να παρασυρθεί από την πιο ενεργητική και δραστήρια  Μαχίν, αποβάλλοντας και αυτός σταδιακά, όλες τις ιδεοληψίες που άφηνε να κυριαρχούν στη ζωή του, στερώντας του το βασικό δικαίωμα. Να τη ζήσει με τον τρόπο που εκείνος ήθελε. 

Τη σκηνοθέτρια και τον σκηνοθέτη της ταινίας, Μαριάμ Μογκαντάμ και Μπεχτάς Σαναεχά, αντίστοιχα, τους έχουμε συναντήσει στην ταινία "Η μπαλάντα της λευκής αγελάδας" (2020) όπου εκεί το βασικό θέμα ήταν η θανατική ποινή,  ένα πολύ καυτό θέμα που απασχολεί τον λαό του Ιράν και έχει τεθεί καταγγελτικά, φυσικά,  και στις δύο τελευταίες ταινίες του Ρασούλοφ. Στη "μπαλάντα της λευκής αγελάδας" πρωταγωνιστούσε η σκηνοθέτρια, Μαριάμ Μογκαντάμ, αλλά και σε έναν πολύ μικρο ρόλο - της καλής, αλλά υποταγμένης  γειτόνισσας - είχαμε ξεχωρίσει την Λίλι Φαραντπούρ, που ως κεντρική πλέον ηρωίδα της ταινίας "Το αγαπημένο μου γλυκό" παραδίδει μαθήματα ηθοποιίας με την απλότητά της, την ικανότητά της να αποδίδει με απόλυτη ειλικρίνεια τα συναισθήματά της, έτσι που νιώθεις ότι δεν υποκρίνεται, αλλά απλά μας παρουσιάζει τον πραγματικό της εαυτό. Κάτι ανάλογο συμβαίνει και με τον συμπρωταγωνιστή της τον Ισμαήλ Μεχραμπί.

Η ερωτική περιπέτεια και των δύο ξεπερνά τα γεωγραφικά και εθνογραφικά σύνορα. Γιατί εδώ πρόκειται για μια υπέρβαση που δεν έχει να κάνει μόνο με τις χρόνια συσσωρευμένες καταπιέσεις, πολλές από τις οποίες προέρχονται και από το ίδιο το καθεστώς. Έχει να κάνει κυρίως με την υπέρβαση δύο μεγάλων ανθρώπων που ενώ πίστευαν  ότι η ζωή τους έχει τελειώσει - ίσως γιατί εκπαιδευόμαστε από μικροί να πιστεύουμε ότι μετά τα 70 έρωτες και αγάπες δεν χωράνε - τελικά ανακαλύπτουν πώς όχι μόνο δεν έχει τελειώσει, αλλά μπορεί να τους δώσει μέσα σε λίγες στιγμές την πραγματική ευτυχία που στα προηγούμενα χρόνια δεν είχαν καν διανοηθεί ότι μπορεί να βιώσουν. Μία ευτυχία που χτίζεται με απλά πράγματα, μόνο που τα απλά αυτά πράγματα έχουν μέσα τους όλη την  αλήθεια και όλο το απόσταγμα εκείνης της γλύκας που φωλιάζει στις ψυχές των ανθρώπων που δεν θέλουν μόνο να αγαπηθούν, αλλά που μπορούν και να αγαπήσουν. Εκείνης της γλύκας του αγαπημένου τους γλυκού που περιμένουν να το μοιραστούν, γιατί η μοιρασιά, αλλά και η αναμονή της μοιρασιάς το κάνει πάντα πιο γλυκό...

Η ταινία  απέσπασε το Βραβείο Κριτικών στο Φεστιβάλ Βερολίνου.

Η Πατ που για πάνω από τριάντα χρόνια συζούσε με την Άντζι, δεν ζει πια. Πεθαίνει ξαφνικά, αφήνοντας μόνη την Άντζι που πενθεί ολοκληρωτικά τον χαμό της. Ολοκληρωτικά, γιατί η Πατ και η Άντζι αγαπιόντουσαν πολύ. Η μία συμπλήρωνε την άλλη. Τα απλά καθημερινά πράγματα που έκαναν μαζί δεν αποτελούσαν ρουτίνα για αυτές, αλλά μια ιεροτελεστία που τους χάριζε μια άφατη ηρεμία και ικανοποίηση. Κάθε μέρα, ακόμη και αν αποτελούσε επανάληψη της προηγούμενης, φωτίζονταν με το φως της αγάπης τους, που χάριζε και στις δύο την ευτυχία. Την ευτυχία που συντελείται με τα πολύ απλά. Τη βόλτα στην εξοχή. Την προετοιμασία του πρωινού. Την ετοιμασία ενός εορταστικού δείπνου. Τα καθημερινά ψώνια. Τις  μικρές, χαρούμενες στιγμές που απολαμβάνεις στις συναντήσεις σου με τους φίλους, που ξέρεις ότι νοιάζονται για εσένα. Απλά, καθημερινά πράγματα που αντικατοπτρίζουν όμως, μια πολύ βαθιά σχέση που η Πατ και η Άντζι έχτισαν, ακούγοντας για χρόνια τις εσωτερικές τους φωνές και πηγαίνοντας κόντρα στις θεσμοθετημένες αρχές μιας κοινωνίας, που νομικά δεν αποδέχεται τη δημιουργία οικογένειας μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών. 

Ο Ρέι Γιούνγκ γύρισε την ταινία αυτή, όταν είχε ανοίξει η συζήτηση σχετικά με την έλλειψη ενός νομικού πλαισίου στο Χονγκ Κονγκ, που να στηρίζει τον γάμο των ομόφυλων ζευγαριών. Όμως η ταινία δεν στέκεται μόνο σε αυτό. Προχωρά πολύ πιο πέρα, αναδεικνύοντας όχι απλά την έλλειψη αυτού του πλαισίου - μία έλλειψη που υπάρχει άλλωστε σε πολλές χώρες- αλλά τη δυσκολία του κοινωνικού συνόλου να αποδεχτεί, ουσιαστικά, τη συμβίωση και τη δημιουργία οικογένειας με όλα τα δικαιώματα που απολαμβάνει το κάθε μέλος της, όταν αυτή η οικογένεια δημιουργείται από ομόφυλα ζευγάρια. 

Όταν η Πατ πεθαίνει, το σπίτι ανήκει ουσιαστικά στην Άντζι, αφού μαζί το αγόρασαν και στέγασαν την αγάπη τους σε αυτό. Όμως δεν της ανήκει τυπικά, αφού η Πατ δεν είχε προλάβει να μεταφέρει τους τίτλους ιδιοκτησίας στην αγαπημένη της σύντροφο. Έτσι οι συγγενείς της Πατ, ο αδελφός της και η οικογένεια του, το διεκδικούν, αφού τυπικά αυτοί είναι οι κληρονόμοι. Και ενώ όσο ζούσε η Πατ έδειχναν να έχουν αποδεχτεί τη σχέση της και θεωρούσαν την Άντζι μέλος της οικογένειάς τους, τώρα όλα αυτά σιγά σιγά ανατρέπονται, αφού τα οικονομικά συμφέροντα φαίνονται να αποτελούν έναν πολύ ισχυρό παράγοντα στη διαμόρφωση των στάσεων τους απέναντι τελικά στις ίδιες τους τις πεποιθήσεις, απέναντι στη διαμόρφωση των πραγματικών τους συναισθημάτων προς τις δύο γυναίκες, στο πλαίσιο των νέων συνθηκών. Και όσο προχωρά δραματουργικά  η ταινία, ανακύπτουν και άλλα θέματα. Οι στάσεις και οι συμπεριφορές των ανθρώπων, καθώς και τα συναισθήματά τους κατά πόσο εξαρτώνται από την ταξική τους θέση σε μία κοινωνία όπου η κοινωνική διαστρωμάτωση συντελεί καταλυτικά στη  διαμόρφωση του τρόπου ζωής τους;

Ο αδελφός της Πατ σε μεγάλη ηλικία αναγκάζεται να δουλεύει νυχτερινές βάρδιες για να εξασφαλίσει τα προς το ζην.  Η παντρεμένη κόρη του, με τον σύζυγο και τα δύο μικρά παιδιά τους, ζουν σε ένα πολύ μικρό διαμέρισμα που μόλις και καταφέρνουν να περπατούν σε αυτό. Η έλλειψη στέγης στο Χονγκ Κονγκ αποτελεί πολύ μεγάλο πρόβλημα για τους φτωχούς ανθρώπους. Σε μία πόλη - που αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα διεθνή και εμπορικά κέντρα του κόσμου , όπου εκεί εδρεύει η μεγαλύτερη εμπορική τράπεζα η HSBC (Hong Kong Shanghais Banking) - οι άνθρωποι των χαμηλών εισοδημάτων στοιβάζονται κυριολεκτικά, μέσα σε πολύ μικρούς χώρους ή αναγκάζονται να ζήσουν με τους γονείς τους με όλα τα προβλήματα που μπορεί να δημιουργεί μια τέτοια συγκατοίκηση.  Μας μεταδίδεται αυτό στην ταινία με την κάμερα τοποθετημένη με τρόπο που οι άνθρωποι μέσα στα σπίτια να έχουν το ίδιο μέγεθος με τον χώρο αυτών, μεταφέροντάς  μας την αίσθηση που μας δημιουργείται από την έλλειψη ζωτικού χώρου που θα εξασφάλιζε μία άνεση και μία ελευθερία κινήσεων.  Το κλειστοφοβικό του χώρου, αντανακλά και το "κλειστό" μέσα στο οποίο έχουν οριοθετήσει τις ζωές τους οι άνθρωποι αυτοί. 

Ο Ρέι Γιούνγκ παρουσιάζει τους ήρωες της ταινίας του, κατανοώντας την αδυναμία τους να μπουν στη θέση της Άντζι η οποία έρχεται αντιμέτωπη με δύο μεγάλες ανατροπές της ζωής της. Δεν πρόκειται να είναι ποτέ μαζί ξανά με την πολυαγαπημένη σύντροφό της και ταυτόχρονα  διαπιστώνει ότι οι πιο κοντινοί άνθρωποι της συντρόφου της με τους οποίους νόμιζε ότι είχε αναπτύξει ισχυρούς δεσμούς, τελικά οι δεσμοί αυτοί δεν ήταν τόσο ισχυροί και ξαφνικά για αυτούς είναι μία ξένη, στην καλύτερη περίπτωση μία φίλη. Και εδώ το ζήτημα της αποδοχής μπαίνει στη σωστή του βάση.  Αποδεχόμαστε κάποιον όταν ανεχόμαστε τη διαφορετικότητα του, συγκαλύπτοντας αυτή την ανοχή με το να είμαστε ευγενικοί απέναντί του;  Πώς σχετίζεται η ουσιαστική αποδοχή του άλλου με τον ίδιο μας τον εαυτό; Ποιες είναι οι δικές μας παράμετροι που καθορίζουν τις προσωπικές μας σχέσεις και τον τρόπο με τον οποίο σχετιζόμαστε με τον ευρύτερο κοινωνικό περίγυρο; Και πώς οι παράμετροι αυτοί αντανακλώνται στη συμπεριφορά μας απέναντι σε κάποιον που θεωρούμε ότι αποκλίνει από τα καθορισμένα κοινωνικά πρότυπα; 

Με αργούς αφηγηματικούς ρυθμούς, ο Ρέι Γιούνγκ μας συστήνει τους ήρωές του, την κεντρική του  ηρωίδα την Άντζι, τους συγγενείς της Πατ,  αλλά και την ίδια την Πατ που αν και νεκρή νιώθουμε διαρκώς την παρουσία της, γιατί νιώθουμε τη μεγάλη αγάπη που συνέδεε τις δύο γυναίκες.  Και μέσα από αυτούς τους αργούς ρυθμούς, μας δίνει τον απαραίτητο χρόνο  να κατανοήσουμε το βαθύ νόημα της αποδοχής. Να κατανοήσουμε ότι η ουσία αυτής της λέξης βρίσκεται όχι απλά και μόνο  στην αποδοχή των επιθυμιών ενός ατόμου,  που μπορεί να μην συμβαδίζουν με τις κοινωνικές νόρμες, αλλά στην κατανόηση των κινήτρων αυτών των επιθυμιών που ωθούν το άτομο να ξανοίγεται σε διαφορετικούς κόσμους, να σχετίζεται με διαφορετικούς τρόπους και να δημιουργεί γύρω του ένα διαφορετικό σύμπαν. Ένα σύμπαν, που ακόμη και αν το άτομο φύγει από τη ζωή ο κόσμος του θα εξακολουθεί να υπάρχει και να στηρίζεται όχι μόνο από τους ανθρώπους που ανήκουν, αλλά και από εκείνους που δεν ανήκουν σε αυτό, ωστόσο όμως, έχουν κατανοήσει πλήρως την ανάγκη ύπαρξης και δημιουργίας του. 

Η ταινία βραβεύτηκε με το Teddy Award (διεθνές κινηματογραφικό βραβείο για ταινίες με ΛΟΑΤΚΙ θεματική) στο  Φεστιβάλ Βερολίνου και προβάλλεται στις αίθουσες.